"emmeles"
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE
 
25 Απριλίου 2001
ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ
 
Η αρμονία του ανθρώπου
Ο τίτλος της ιστοσελίδος είναι εμμελής. Γιατί αυτό, θα διερωτούνται οι περισσότεροι αναγνώστες, όσοι έχουν την περιέργεια και το κουράγιο να μας αναζητήσουν και να μας διαβάσουν. Εμμελές, είναι το ουδέτερο του επιθέτου εμμελής, η οποία είναι σύνθετη λέξη από το ουσιαστικό μέλος, από την οποία παράγεται και η λέξη μελωδία και την πρόθεση εν· σημαίνει αυτόν που έχει την αίσθηση του μέλους, αυτόν που εκφράζει ως ήθος και ως καθημερινή πολιτική πρακτική την αρμονία του μέλους. Η εμμέλεια είναι το ουσιαστικό και εννοεί την ιδιότητα της αισθήσεως της μουσικής αρμονίας, όχι μόνο ως μουσική αλλά και ως πολιτική πρακτική. Δηλαδή, το εμμελές, το ουδέτερον σημαίνει την κατηγορία αυτή της εμμελείας· η ακμή της αμέσου δημοκρατίας, η φιλοσοφία, αλλά κυρίως η τραγωδία ήκμασαν την εποχή της εμμελείας, και για το λόγο αυτό και η τραγική όρχησις ελέγετο εμμελής όρχησις.
 
Οι νέες σχέσεις
Προσπαθεί να αλλάξει τις σχέσεις της με τις λατινοαμερικανικές χώρες η Ουάσιγκτον με τη σύσταση της Τελωνειακής Ενώσεως της Αμερικής· αποφασίσθηκε κατά την πρόσφατη σύνοδο Κορυφής των Αμερικανικών Κρατών στο Κεμπέκ του Καναδά, με τις βίαιες διαδηλώσεις εναντίον της παγκοσμιοποιήσεως να δίδουν τον τόνο. Η κοινή γνώμη, η νεολαία, αδυνατεί να αντιληφθεί το πού οδηγεί η νέα μορφή οικονομικών και πολιτικών σχέσεων· η ανεργία, και περισσότερο, η αίσθηση της αβεβαιότητος και της ανασφαλείας κυριαρχούν στον απλό κόσμο. Από την άλλη πλευρά, η αλλαγή της στάσεως απέναντι στις λατινοαμερικανικές χώρες και η έμφαση στη δημοκρατία, είναι ζήτημα αν πειθει· η παράδοση δύο αιώνων με σχέσεις εξαρτήσεως και αυταρχισμού δεν αμβλύνεται με διακηρύξεις. Οι Λατινοαμερικανοί αισθάνονται πολύ πιο κοντά προς τις μητρικές τους χώρες, την Ισπανία και την Πορτογαλία, παρά προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή η σύνδεση με την Ευρωπαϊκή Ένωση ενοχλεί.
 
Η παγκοσμιοποίηση
Οι νέες διεθνείς οικονομικές και εμπορικές σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί μετά την κατάρρευση του σοβιετικού συστήματος και την ταυτόχρονη σχεδόν ανάδυση της πληροφορικής και των διαδικτύων σημαίνουν πολλά για τα κράτη και για τις σχέσεις τους· όταν ο καθένας μπορεί μέσα από το σπίτι του να έρθει σε επαφή και σε εμπορικές ανταλλαγές με οποιονδήποτε στην άλλη άκρη της γης και όταν έχει την άνεση να αντλήσει σε ελάχιστο χρόνο απειρία πληροφοριών οικονομικών ή άλλων, αυτό σημαίνει ότι είναι άλλος άνθρωπος που δεν έχει ουδεμία σχέση με τον προηγούμενο της βιομηχανικής εποχής, τον απομονωμένο στο εργαστήριό του ή στο κατάστημά του. Αυτή είναι η χειροπιαστή πλευρά των αλλαγών που έχουν συντελεστεί στον κόσμο· το πρόβλημα είναι ότι η εξουσία, όπως ασκείται από την υπερδύναμη έχει τις ρίζες της και ανάγει τη δομή της στη βιομηχανική εποχή. Αυτό είναι το πρόβλημα της παγκοσμιοποιήσεως.
 
Η κοινωνική συνοχή
Μερικά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα ως προς το χρόνο που επέλεξε η κυβέρνηση για τις αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα· είναι γεγονός ότι άφησε ανεκμετάλλευτη περίοδο χάριτος ενός έτους μετά τις εκλογές και επιχείρησε το δυσκολότερο έργο της στη χειρότερη περίοδο της ζωής της. Αποκλείεται όλα αυτά να μην έχουν βαρύνει στις επιλογές της. Τα προτεινόμενα μέτρα -με την παράταση του ορίου συνταξιοδοτήσεως στα 65 χρόνια- επιφέρουν βαθειά τομή όχι μόνο στις εργασιακές σχέσεις, αλλά και στην κοινωνική δομή και συνοχή της χώρας· τα περισσότερα από αυτά είναι μέτρα που έχουν εφαρμοσθεί και στις άλλες κοινοτικές χώρες, είναι μέτρα που προβλέπονται από το κοινοτικό κεκτημένο, από την ένταξη της χώρας μας στην ΕΟΚ το 1981 και που έπρεπε να είχαν γίνει σταδιακά την διαρρεύσασα εικοσαετία· δεν έγινε, όμως, τίποτε, παρά η διαρπαγή των αποθεματικών των ταμείων από το επίσημο κράτος, όπως με τις άτοκες καταθέσεις τους στην Τράπεζα της Ελλάδος και με την τοποθέτησή τους στο Χρηματιστήριο προεκλογικά το 2000. Το χειρότερο είναι ότι δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές στην παραγωγική δομή της χώρας, όπως έχει γίνει στις άλλες κοινοτικές χώρες, με αποτέλεσμα να απειλείται η κοινωνική μας συνοχή. Μήπως τελικά στόχος είναι η κοινωνική μας συνοχή;
 
Το πρότυπο
Η σημερινή μας κοινωνία έχει θέσει ως στόχο της τον πλούτο, θεμιτό και αθέμιτο· οι σχέσεις με τις ρίζες του Ελληνισμού και τις αξίες του ήταν και είναι το αποβλητέα από την κοινωνική συμπεριφορά· τα λαμπερά σύνολα Αρμάνι και οι τυποποιημένες κινήσεις, οι χωρίς περιεχόμενο φράσεις και οι αγγλικές λέξεις είναι τα χαρακτηριστικά του επιτυχημένου. Δεν ήταν πάντοτε έτσι, ή μάλλον σπανίως ήταν έτσι: "και μην εκείνό γε η πόλις πρώτη κατέδειξεν, μη τίθεσθαι πλούτω μηδέ θαυμάζειν. ούτε τους υπερέχοντας ταις ουσίαις ουδεπώποτε επήρεν, αλλ΄ όσον μη αδικείσθαι δια τούτο", γράφει ο Αριστείδης Αιλειανός. Η πόλις, αι Αθήναι, πρώτη κατέδειξε τούτο, να μην θέτουν ως πρότυπο τον πλούτο και να μην τον θαυμάζουν. Ούτε όσους είχαν μεγάλη περιουσία ποτέ τους θαύμασε, αλλά μόνο στο βαθμό του να μην τους αδικήσει. Σήμερα θέτουμε ως πρότυπο τον πλούτο και ζητούμε θυσίες για το ασφαλιστικό.
 
Οι προκλήσεις

Το ασφαλιστικό επικάλυψε όλα τα άλλα θέματα, και κυρίως το εκπαιδευτικό· η αναμόρφωση του παραγωγικού μηχανισμού της χώρας και η αναδιάρθρωση της κρατικής μηχανής δεν είναι δυνατόν να γίνουν χωρίς την προσαρμογή του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Αλλά, η προσαρμογή αυτή δεν γίνεται με την αντιγραφή ξένων προτύπων, όταν το αμερικανικό πρότυπο, κάθε άλλο παρά έχει προσαρμοσθεί στις ανάγκες της εποχής της πληροφορικής και των διαδικτύων. Ο κόσμος έχει αλλάξει την τελευταία δεκαετία, όσο δεν έχει συμβεί πολλούς αιώνες πριν· ο νέος άνθρωπος, ο χρήστης του υπολογιστού και του διαδικτύου, είναι άλλος άνθρωπος που δεν έχει ουδεμία σχέση με το κυνήγι του πλούτου και την παραγωγική διαδακασία της βιομηχανικής εποχής. Η παιδεία θα τον διευκολύνει για την κατανόηση της εποχής, η παιδεία του ελευθέρου πολίτου, η ελληνική παιδεία και όχι η μίμηση των ξένων. Αυτές είναι οι προκλήσεις της εποχής.

 
Ο δικός μας άγιος

Ο εορτασμός του Αη-Γιώργη, σε πολλές περιοχές της χώρας, απ' την Κρήτη και τη Μεσσηνία ως το Ευηνοχώρι, την Αράχωβα και την Έδεσσα έδειξε κάτι· την πίστη των Ελλήνων στις παραδόσεις τους, στις ρίζες τους τις χριστιανικές και τις ελληνικές. Όταν οι καβαλλάρηδες κυνηγούν ακόμη και σήμερα τους Τούρκους, η ενέργειά τους αυτή απευθύνεται προς τους κατακτητές εκείνους που τους αφήρεσαν την ελευθερία τους, που τους επέβαλαν τη δουλεία· είναι το ίδιο με την αίσθηση που είχαν οι Σαλαμινομάχοι ότι δίπλα τους αγωνίζονταν οι Διόσκουροι. Όποιος αδυνατεί να αντιληφθεί αυτή την πίστη των απλών Ελλήνων, εκείνων που συντηρούν όλο το χρόνο άλογα για να τα χρησιμοποιοήσουν μία μόνο μερα για λίγες ώρες, δεν έχει πατήσει ποτέ Ελλάδα, δεν ζει σ' αυτόν τον τόπο· είναι ξένος προς τον Ελληνισμό και προς τις πολιτικές και οικονομικές του αξίες.
 
Το εύ αγωνίζεσθαι
Η ελληνική ομάδα τζούντο, όταν αποχώρησε από τους διεθνείς αγώνες που διεξάγονταν στην ¶γκυρα, επειδή η Τουρκία ήθελε να περιλάβει και την τουρκοκυπριακή ομάδα ως εκπρόσωπο ανεξαρτήτου κράτους, εξετέλεσε την υψίστη αποστολή της· το κύριο θέμα είναι ότι όλοι οι αγώνες διέπονται από κάποιους κανόνες, τους οποίους τους σέβονται ή όχι οι μετέχοντες. Οι κανόνες αυτοί προβλέπουν ότι θα μετέχουν στους αγώνες μόνο αθλητές προερχόμενοι από αναγνωρισμένα κράτη· αυτό ισχύει για όλους τους αθλητές. Και προς τιμήν τους οι Έλληνες αθλητές αποχώρησαν· ο σεβασμός απέναντι στους κανόνες που διέπουν το συγκεκριμένο άθλημα προέχουν, ακολουθεί ο σεβασμός προς την πατρίδα. Τα νεαρά παιδιά τα τίμησαν αμφότερα, όπως δεν το κάνει το υπουργείο Εξωτερικών, με τις τόσες παραχωρήσεις του απέναντι στην Τουρκία, με τις τόσες ενδοτικές του ενέργειες. Αυτό που έκαναν τα νεαρά παιδιά, ας το κάνουν και οι υπουργοί.
 
Λύσις αποδεκτή
Η δυαρχία στην κυβερνητική παράταξη επιβεβαιώθηκε για άλλη μία φορά· ο υπουργός Εθνικής Αμύνης κ. Ακ. Τσοχατζόπουλος ζήτησε για το ασφαλιστικό "λύση αποδεκτή από όλους". Δηλαδή, οι κυβερνητικές προτάσεις δεν συμβάλουν στην εξεύρεση αποδεκτής λύσεως και επιβάλλεται να διεξαχθεί διάλογος με όλους τους ενδιαφερομένους· μετά την επιβολή των όρων του για τους εξοπλισμούς, ο δεύτερος τη τάξει στην κυβέρνηση και στο κόμμα, παρενέβη με σκληρό τρόπο και στο ασφαλιστικό. Το χειρότερο για την κυβέρνηση είναι ότι και οι ηρακλείς του πρωθυπουργού, όπως ο υφυπουργός Εργασίας κ. Χρ. Πρωτόπαππας, δεν εμφανίζονται μαχητικοί· ο πρώην πρόεδρος της ΟΤΟΕ, γνωστός ως αδιάλλακτος και ακαταγώνιστος στο διάλογο συνδικαλιστής, παρουσιάζεται ως άλλη αρσακειάς. Μήπως γνωρίζει κάτι περισσότερο και φυλάει τα νώτα του;
 
Ο γεροποταμός
Οι πλημμύρες των τελευταίων ημερών στις κεντροδυτικές πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών και οι τεράστιες καταστροφές που προκάλεσε ο Μισσισιπής έδειξαν κάτι· το πού οδηγεί η αλόγιστη οικονομική ανάπτυξη και η περιφρόνηση των νόμων της φύσεως. Όταν γίνονται τόσες καταστροφές στις κεντροδυτικές πολιτείες της Αμερικής, τις τόσο αραιοκατωκημένες στην πλουσιώτερη χώρα του κόσμου, αυτό σημαίνει ότι στις άλλες χώρες πρέπει οι καταστροφές να είναι πολλαπλάσιες· αυτό σημαίνει ότι το ίδιο το σύστημα προκαλεί τις φυσικές δυνάμεις να εκδικηθούν τον άνθρωπο για την προσβολή που τις απευθύνει. Και όταν η φύσις εκδικείται, εκδικείται όπως οι παλιοί και αγνοί θεοί, με το δικό της τρόπο· όσοι δεν σέβονται τους νόμους της, πεθαίνουν με τον χειρότερο τρόπο, ως ανάξια να ζουν όντα.
 
Ο διάλογος
Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.
 
Το "Εμμελές", καθημερινή εφημερίδα πολιτικού σχολιασμού, κυκλοφορεί από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο είναι δικό σας
 
Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.
Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: karanik1@otenet.gr