"emmeles"
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE
 
30 Απριλίου 2001
ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ
 
Η αρμονία του ανθρώπου
Ο τίτλος της ιστοσελίδος είναι εμμελής. Γιατί αυτό, θα διερωτούνται οι περισσότεροι αναγνώστες, όσοι έχουν την περιέργεια και το κουράγιο να μας αναζητήσουν και να μας διαβάσουν. Εμμελές, είναι το ουδέτερο του επιθέτου εμμελής, η οποία είναι σύνθετη λέξη από το ουσιαστικό μέλος, από την οποία παράγεται και η λέξη μελωδία και την πρόθεση εν· σημαίνει αυτόν που έχει την αίσθηση του μέλους, αυτόν που εκφράζει ως ήθος και ως καθημερινή πολιτική πρακτική την αρμονία του μέλους. Η εμμέλεια είναι το ουσιαστικό και εννοεί την ιδιότητα της αισθήσεως της μουσικής αρμονίας, όχι μόνο ως μουσική αλλά και ως πολιτική πρακτική. Δηλαδή, το εμμελές, το ουδέτερον σημαίνει την κατηγορία αυτή της εμμελείας· η ακμή της αμέσου δημοκρατίας, η φιλοσοφία, αλλά κυρίως η τραγωδία ήκμασαν την εποχή της εμμελείας, και για το λόγο αυτό και η τραγική όρχησις ελέγετο εμμελής όρχησις.
 
Η δοκιμασία
Η υπαναχώρηση της κυβερνήσεως -δηλαδή του πρωθυπουργού, επειδή τα κορυφαία κυβερνητικά στελέχη απέφυγαν να στηρίξουν την επιλογή της στο ασφαλιστικό- δείχνει το βάθος του πολιτικού προβλήματος· οι φραστικές αντεγκλήσεις μεταξύ των υπουργών στο Υπουργικό Συμβούλιο δεν είναι κάτι το νέο, νέο είναι ότι οι διαρρεύσεις των αντεγκλήσεων αυτών γίνονται σχεδόν αυτολεξεί. Οι διαφωνούντες -μεταξύ των οποίων είναι πλέον και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας διαφωνών σε πολλά, ακόμη και για τους διορισμούς που μεθοδεύει η επί των Εσωτερικών συνάδελφός του- θέλουν να προβάλουν πολιτικά τη διαφοροποίησή τους από τον πρωθυπουργό· στο πιο κρίσιμο ζήτημα που αντιμετώπισε ο κ. Σημίτης τα πέντε χρόνια ασκήσεως της εξουσίας του βρίσκεται μόνος, κάτι που δεν είναι τυχαίο. Τί επιδιώκουν, ή μάλλον τί οσμίζονται αυτοί οι πολιτικοί; Πιστεύουν ότι, όσο απομακρύνονται από τον πρωθυπουργό, τόσο αυξάνονται οι προοπτικές επιβιώσεώς τους;
 
Ιταμή πρόκληση
Τη φράση αυτή χρησιμοποίησε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας κ. Κ. Καραμανλής για να χαρακτηρίσει την πολιτική σημασία των κυβερνητικών προτάσεων για το ασφαλιστικό· το νέο στην πολιτική ζωή, είναι ότι την άποψη αυτή την ασπάζονται όλα τα άλλα κόμματα, και την υπονοούν οι διαφωνούντες στο ΠΑΣΟΚ. Η νέα δυναμική της πολιτικής μας ζωής αντιστρόφως, θυμίζει τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, όταν υπήρχε η κοινή βαση της αντιδεξιάς θέσεως από όλα τα κόμματα μεταπολεμικά· μετά την καθολική επιτυχία της Πανελλαδικής απεργίας την περασμένη Πέμπτη, η νέα δυναμική της πολιτικής μας ζωής θα καθορίσει μάλλον και τις μετέπειτα εξελίξεις. Η διαφορά με την προηγούμενη δυναμική είναι ότι η τότε κοινή βάση των αντιδεξιών κομμάτων στηριζόταν περισσότερο στα δραματικά μεταπολεμικά γεγονότα και δευτερευόντως στη φιλοαμερικανική στάση της δεξιάς. Η σημερινή κοινή βάση στηρίζεται στον φιλοαμερικανισμό της κυβερνήσεως και στην αντιλαϊκή πολιτική της στα κοινωνικά προβλήματα.
 
Οι διαβάσεις
Ο εκλαμπρότατος υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, μετά την ψυχρολουσία που υπέστη στις Βρυξέλλες για τον τρόπο διαχειρίσεως των κοινοτικών κονδυλίων και προωθήσεως των μεγάλων έργων, φρόντισε και πάλι την προβολή του· άρχισε η διατυμπάνισις των ανισοπέδων κόμβων της Κηφισίας, στη Φιλοθέη στους Αμπελοκήπους. Φυσικά, όλα γίνονται για την Ολυμπιάδα και όλα θα είναι έτοιμα πριν από το 2004· αν μερικά δεν τελειώσουν έως τότε, όπως γίνεται με το μετρό, ή το αεροδρόμιο, αυτό έχει δευτερεύουσα σημασία. Το κύριο μέλημα τώρα είναι η αποσιώπηση της ψυχρολουσίας, του ελέγχου που γίνεται από την Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ενώσεως ως προς τη διαχειριση των κοινοτικών κονδυλίων.
 
Ο επισκέπτης πάπας

Ως την εποχή των Ορλωφικών, δηλαδή την επανάσταση κατά των Τούρκων το 1770 επί Αικατερίνης της Ρωσσίας, οι Έλληνες επανάστησαν πολλές φορές για την αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού· πάντοτε με αφορμή κάποιον πόλεμο, της Βενετίας συνήθως αλλά και άλλων δυνάμεων με τη συμμετοχή ή την πρωτοβουλία του κράτους του Βατικανού· έπαιρναν τα όπλα, ακολουθώντας τους καπεταναίους τους, τους Μανιάτες και έδιωχναν τους Τούρκους. Έρχονταν οι Βενετοί, οι Δυτικοί και το πρώτο που έκαναν ήταν να κλείνουν τις εκκλησίες και τα ελληνικά σχολεία· η υπαγωγή στον καθολικισμό και η κατάργηση της ελληνικής γλώσσης ήταν το προαπαιτούμενο. Αυτό καρφώθηκε στη συλλογική μνήμη.

 
Οι πηγές ενεργείας
Η αξιοποίηση των εναλλακτικών πηγών ενεργείας έχει προχωρήσει ελάχιστα στη χώρα μας· τα σχετικά κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν παραμείνει σχεδόν αναξιοποίητα, παρά τις απεριόριστες σχεδόν δυνατότητες που έχουμε, αιολική, γεωθερμική, θαλασσία και άλλης μορφής ενέργεια. Το μόνο που δέχηθκε -μετά από πολλές δυσκολίες- να παραχωρήσει η κυβέρνηση, είναι το δικαίωμα σε ιδιώτες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενεργείας, χρησιμοποιώντας κυρίως το φυσικό αέριο που προέρχεται από τη Ρωσσία· είναι και αυτό σημαντικό βήμα, γιατί έτσι περιορίζεται το αποκλειστικό προνόμιο της ΔΕΗ, το οποίο έχει μετατρέψει τον κρατικό αυτό φορέα σε βάρος για την ελληνική οικονομία. Όταν οι δυνατότητες της Ελλάδος στις παραδοσιακές μορφές ενεργείας είναι ελάχιστες -ο λιγνίτης εξαντλείται και τα υδάτινο δυναμικό, αν και δεν έχει αξιοποιηθεί πλήρως πάντως δεν είναι ανεξάντλητο-, τότε η εμμονή προς το πετρέλαιο σημαίνει συνέχιση της εξαρτήσεως από τα μεγάλα διεθνή συμφέροντα.
 
Πλούτος οργάνων πλήθος...

Το κυνήγι του πλούτου, η προσήλωση προς την απεριόριστη ανάπτυξη, το οποίο διέπει την εποχή μας -παρά την αμφισβήτηση των αξιών της βιομηχανικής οικονομίας από την ψηφιακή οικονομία- τείνει στα όρια της αποδοχής του· αναγνωρίζεται ότι η επανάσταση της πληροφορικής και τα διαδίκτυα απαιτούν άλλες αξίες. Πλησιέστερα προς τις αξίες αυτές βρίσκεται η ελληνική φιλοσοφία: "ουδέν γαρ όργανον άπειρον ουδεμιάς εστί τέχνης ούτε πλήθει ούτε μεγέθει, ο δε πλούτος οργάνων πλήθός εστιν οικονομικών και πολιτικών". Ουδεμίας τέχνης, γράφει ο Αριστοτέλης στα "Πολιτικά" του, δεν υπάρχει όργανο απεριόριστο ούτε ως προς το πλήθος ούτε ως προς το μέγεθος, και ο πλούτος δεν είναι τίποτε άλλο παρά πλήθος οργάνων για την οικονομία και την πολιτική. Δηλαδή, όταν έλεγαν πλούτο οι πρόγονοί μας εννοούσαν και αυτό που αποκαλούμε σήμερα εισόδημα· όργανο για πλήθος δράσεών μας, όχι όμως για όλες. Αυτό έχει σημασία.

 
Το δάνειο του ΔΝΤ
Οι Αμερικανοί φρόντισαν και στήριξαν την οικονομία της Τουρκίας με το δάνειο των δέκα δισεκατομμυρίων δολλαρίων· ο τσάρος της οικονομίας, ο κ. Κεμάλ Ντερβίς, δερβίσης των Αμερικανών είναι και απομένει να αποδείξει το αν έχει ρίζες με την Τουρκία, αν πατάει το πόδι του σε τουρκικό χώμα -όπως ο δικός μας τσάρος προ εικοσαετίας που δεν έχει πατήσει ακόμη χώμα ελληνικό- και μπορεί να επικοινωνήσει με τους χρεωκοπημένους μικρομεσαίους. Η παραίτηση του υπουργού Ενεργείας για σκάνδαλα δείχνει το βάθος του προβλήματος· ήταν ο αρχιτέκτων της κυβερνήσεως συνεργασίας, με τον ασθενή και αδύναμο πρωθυπουργό· επικυρίαρχος είναι ο στρατός με τον έλεγχο του μεγαλυτέρου μέρους της οικονομίας. Σε ποιες δυνάμεις θα στηριχθεί ο δερβίσης; Στους μικρομεσαίους; Αυτών, όμως, τα προβλήματα δεν μπορεία να λύσει ούτε ως όραμα για το μέλλον· για το λόγο αυτό στρέφονται προς τον ισλαμισμό. Οι δυσκολίες!
 
Η αισιοδοξία

Όταν από μία επαρχιακή πόλη εμφανίζεται στην πρωτεύουσα καλλιτεχνική εκδήλωση που δεν έχει γνωρίσει ποτέ η χώρα μας στις μέρες μας, το μόνο που σκέπτεται κανείς είναι, ότι υπάρχουν ζωντανές δυνάμεις στον τόπο· όταν, το Θεσσαλικό Μπαλέτο, δίνει παραστάσεις στην πρωτεύουσα και αποδεικνύει ότι, παρά τις όποιες ελλείψεις -που όλες προέρχονται από την κρατική αδιαφορία-, ανταγωνίζεται επιτυχώς τα καλύτερα μπαλέτα, τότε έχει κανείς εμπιστοσύνη στο λαό αυτό· όταν, τα μικρά κοριτσάκια της Λάρισας -με τις στολές που τις αγόρασαν οι γονείς τους- εκτελούν στην εντέλεια τις παραστάσεις από μαγνητοφωνημένη μουσική, τότε λες ότι η νέα γενιά δεν έχει ανάγκη κανένος, βρίσκει μόνη της το δρόμο της. Τα συγχαρητήρια σε όλους όσοι συνετέλεσαν στην άψογη αυτή παράσταση και στις τόσες άλλες που έχουν δώσει. Διπλά συγχαρητήρια και στον χορογράφο Γκες Μίχωφ που ανακάλυψε αυτόν τον πλούτο!

 
Οι αερομαχίες

Η διάψευση των υποσχέσεων του υπουργού Εξωτερικών κ. Γ. Παπανδρέου για τις καλές προθέσεις της Αγκύρας απέναντί μας, ήρθε "πριν αλέκτωρ λαλήσει τρις"· κατά την κοινή ελληνοκυπριακή άσκηση "Τοξότης" οι παραβιάσεις του κυπριακού εναερίου χώρου και η παρεμπόδιση των πτήσεων των ελληνικών μαχητικών ήταν προκλητική και συνεχής από τα τουρκικά αεροπλάνα· έγιναν αναχαιτίσεις, εμπλοκές, σχεδόν αερομαχίες. Η Τουρκία το υπογραμμίζει εμφανώς: απέναντι στον Ελληνισμό η στάση της δεν αλλάζει, ό,τι και αν προβάλλει φραστικώς. Το πρόβλημα πλέον είναι άλλο: είναι τόσο αφελείς οι δικοί μας ή κάνουν τους αφελείς; Ο χρόνος θα δείξει. Όχι, όμως, εις βάρος των δικαίων μας.

 
Ο Γάλλος υπουργός
Στη Λευκωσία αυτές τις μέρες συνέβη ένα σοβαρό πολιτικό γεγονός· ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών κ. Υμπέρ Βεντρίν, όχι μόνο ετάχθη, σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Κύπριο ομόλογό του κ. Ιωαν. Κασουλίδη, υπέρ της εντάξεως της μεγαλονήσου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά δήλωσε ότι "ουδέποτε θα ήθελε η χώρα του να έχει μία επαρχία της κατεχομένη από τη Γερμανία και να την δεχθεί για ένταξη στην ΕΕ". Η δήλωση, εκφράζει αλλαγή στη θέση της γαλλικής εξωτερικής πολιτικής, μετά την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων· ίσως επειδή βλέπει την ταύτιση της ¶γκυρας με την Αμερική, ίσως επειδή ναυάγησαν οι πωλήσεις όπλων...
 
 
Ο διάλογος
Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.
 
Το "Εμμελές", καθημερινή εφημερίδα πολιτικού σχολιασμού, κυκλοφορεί από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο είναι δικό σας
 
Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.
Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: karanik1@otenet.gr