Το Εμμελές καθημερινά με e-mail: πατήστε εδώ
 
 
"emmeles"
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE
 
Φύλλο 169 / 08 Ιανουαρίου 2002
ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ
 
Αναζήτηση στο site:
 
 
Παροδικά και μόνιμα προβλήματα
Όσο και άν η θεομηνία αποκάλυψε τις αδυναμίες της κρατικής μηχανής και πολλά προβλήματα, οι συνομιλίες του πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον είναι το κρίσιμο θέμα· το αποτέλεσμα των συνομιλιών αυτών θα επηρεάσει, όχι μόνο την τύχη των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά και της θέσεώς μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο κύριος στόχος της εντάξεώς μας στην Ενωμένη Ευρώπη, η διασφάλιση των εθνικών μας συνόρων, τίθεται υπό αμφισβήτηση, όχι από τους τρίτους οι οποίοι αυτό επιδιώκουν, αλλά από την ελληνική κυβέρνηση· υπάρχουν ζητήματα τα οποία δεν τα συζητάει μία ανεξάρτητη χώρα, όσο και άν την πιέζουν οι μεγάλοι, όπως δεν συζήτησε η χώρα μας το τελεσίγραφο του Μουσολίνι το 1940. Παρόμοιοι είναι οι εκβιασμοί ως προς τα σύνορά μας.
 
Ιδιοκτησία Δωδεκανησίων
Η ραγιάδικη νοοτροπία του υπουργείου Εξωτερικών αποδεικνύεται και σε ένα άλλο θέμα: Με τη Συνθήκη της Λωζάννης, για την ανταλλαγή των πληθυσμών,  εξαιρούνται οι Έλληνες Δωδεκανήσιοι οι οποίοι κατείχαν 50.000 στρέμματα στις απέναντι τουρκικές ακτές, επειδή ήταν τότε Ιταλοί υπήκοοι. Οι Τούρκοι δήμευσαν ή καταπάτησαν τα ακίνητα αυτά, τα οποία βρίσκονται όλα σχεδόν σε τουριστικές παραλίες με αμύθητη αξία· οι πρώτες εκτιμήσεις φέρουν την αξία τους σε ένα τρισεκατομμύριο ευρώ. Το θέμα αυτό δεν έχει τεθεί από την ελληνική κυβέρνηση, στα πλαίσια των δευτερευόντων προβλημάτων καλής γειτονίας· είναι κάτι που γεννά θλιβερές σκέψεις για τους ιθύνοντες του υπουργείου Εξωτερικών και του Μεγάρου Μαξίμου. Οι συνεχείς υποχωρήσεις το μόνο αποτέλεσμα που έχουν είναι την αποθράσυνση των Τούρκων και όσων επιθυμούν να υπονομεύσουν την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση· δύσκολα πολύ ο ελληνικός λαός να αποδεχθεί τον αδιανόητο ενδοτισμό.
 
Η επίσκεψη στην Αμερική
Αναχωρεί σήμερα ο πρωθυπουργός για την επίσκεψη εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες· οι συνομιλίες θα είναι από τις πιο κρίσιμες μεταξύ των δύο χωρών στη μεταπολεμική περίοδο. Τα όρια εξουσίας του Ευρωστρατού, ελληνοτουρκικά, Κυπριακό είναι τα θέματα· το χειρότερο είναι άλλο: Μία χώρα της Ευρωπαϊκής Ενώσεως δέχεται μόνη της την ανάμιξη τρίτης χώρας, έστω και μεγάλης, σε κρίσιμα θέματα της πολιτικής ενοποιήσεως και της ευρωπαϊκής αμύνης· δηλαδή, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναγνωρίζει την επικυριαρχία των Αμερικανών στα ευρωπαϊκή θέματα, δημιουγώντας επικίνδυνο προηγούμενο για την Ευρώπη και την Ελλάδα. Είναι δεδομένο ότι αυτό αποτελεί υπέρβαση των ορίων της λαϊκής εντολής κατά τις τελευταίες εκλογές· θα ήταν χρήσιμο να ζητήσει τη στήριξη και των άλλων πολιτικών δυνάμεων. ¶λλωστε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως ήταν σαφής και κατηγορηματικός κατά την τελευταία ομιλία του στη Βουλή· δεν θα αναγνωρίσει τις όποιες δεσμεύσεις.
 
Η Κατάρα ανοικτή
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έκανε τη σωστη παρατήρηση προς τον πρωθυπουργό: «Πώς γίνεται η Κατάρα να μένει ανοικτή όλο το χειμώνα και η εθνική οδός να κλείνει με μία χιονόπτωση!» Δεν δόθηκε απάντηση, ή και άν δόθηκε δεν έγινε γνωστή· το πρόβλημα δεν είναι η γκρίνια των Ελλήνων, αλλά η άνωθεων νοοτροπία την οποία έχει επιβάλει στην κρατική μηχανή η πολιτική εξουσία. Το 1963, το κράτος με τα ελάχιστα μέσα που διέθετε σε σύγκριση με τις μέρες μας, ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά στις απαιτήσεις της θεομηνίας· η Κατάρα, η Καστανιά, με τις μόνιμες εγκαταστάσεις αποχιονισμού παραμένουν ανοικτές, αλλά και μακρυά από τις κομματικές και άλλες παρεμβάσεις. Το πρόβλημα!
 
  Οι ύποπτες διασυνδέσεις
 

Αγγλικές τράπεζες συνεργάζονται και ανοίγουν πολλά υποκαταστήματα στα κατεχόομενα εδάφη της Κύπρου· της παρέχουν την απαραίτητη διεθνή αναγνώριση και την υποδομή για τη οικονμία της. Η κυπριακή κυβέρνηση διαμαρτυρήθηκε στη βρεταννική, άν και το αποτέλεσμα είναι γνωστό· η διαδικασία υπονομεύσεως της εντάξεως της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πολύπλοκη και πολύπλευρη. Στα ίδια πλαίσια εντάσσονται και τα προβλήματα που προκαλεί η Τουρκία στο Αιγαίο, τις παραβιάσεις του εναερίου χώρου, με τη νότα για τους αεροδιαδρόμους, με την ανακίνηση των προβλημάτων  των ηλεκτρονικών συνόρων· η απάντηση στην τουρκική προκλητικότητα πρέπει να είναι ενιαία από Αθήνα και Λευκωσία, κάτι που δεν είναι και τόσο σαφές. Η Αθήνα υστερεί!

 
Το υγιές νόμισμα

Η επικράτηση στο διεθνές εμπόριο του βυζαντινού νομίσματος επί οκτακόσια τόσα χρόνια οφειλόταν στην κυρίαρχη θέση της ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στην παγκόσμια οικονομία· το σόλδιον, ήταν χρυσό νόμισμα και περιείχε 1/72 της λίτρας χρυσού. Το σόλδιον, την εποχή του, οι Σταυροφόροι το αποκαλούσαν besant, γράφει ο Ανδρέας Ανδρεάδης, «δι’ ού κατά τας σταυροφορίας και εντεύθεν εκαλείτο πάν χρυσούν νόμισμα, και αυτά τα αραβικά (besant sarrassin)»· μόνο μετά τον 13ο αιώνα και τη νόθευση του νομίσματος από τους Κομνηνούς, και ακόμη περισσότερο από τους Παλαιολόγους, άρχισε το σόλδιον να χάνει την αποδοχή του και να παραχωρεί τη θέση του στα νομίσματα των ιταλικών πόλεων. «Οι Βυζαντινοί είναι τοσούτω μάλλον αξιέπαινοι  δια την εμμονήν αυτών εις υγιές νόμισμα, όσω οι ρωμαίοι αυτοκράτορες κατέλιπον αυτοίς κάκιστα παραδείγματα», υπογραμμίζει ο καθηγητής Ανδρεάδης στο μοναδικό βιβλίο του, «Ιστορία της Ελληνικής Δημοσίας Οικονομικής».
 
Ομολογία αποτυχίας
Πληρέστερη ομολογία αποτυχίας από τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, ως προς την κινητιποίηση της κρατικής μηχανής, είναι δύσκολο να υπάρξει· η φρασεολογία είναι η συνήθης του ενόχου ο οποίος δεν είναι αρκετά θαραλλέος ώστε να αναλάβει ευθαρσώς τις ευθύνες του. Η επανάληψη είναι ίσως άσχημο πράγμα, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει άλλος τρόπος υπογραμμίσεως του προβλήματος· οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι δημοτικοί υπάλληλοι, απλοί πολίτες έκαναν θαύματα αυτές τις μέρες, έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους και επέτυχαν όσα επέτυχαν· ό,τι έγινε είναι έργο των μεμονωμένων πολιτών, του δημοσίου τομέως ή άλλων υπηρεσιών, όπως και των εθελοντών οι οποίοι εκινήθησαν με θαυμαστή σύμπνοια και συνεργασία. Οι αδυναμίες παρουσιάσθηκαν στον κρατικό μηχανισμό, ως θεσμό και λειτουργία· οι ίδιοι άνθρωποι αλλιώς κινούνται ως άτομα ή ως μέλη μιάς κοινότητας, της γειτονιάς, της συντροφιάς και αλλιώς ως υπάλληλοι ενός μηχανισμού. Ο μηχανισμός χωλαίνει λόγω κομματισμού.
 
Η ιταλική στάση
Στην Ιταλία ο υπουργός Εξωτερικών παραιτήθηκε, διαμαρτυρόμενος για την υπονόμευση της κυκλοφορίας του ευρώ από την κυβέρνηση Μπερλουσκόνι· ο πρωθυπουργός έκανε δεκτή την παραίτηση και ανέλαβε ο ίδιος το υπουργείο Εξωτερικών. Η Ιταλία, από τις έξη πρώτες χώρες της Κοινής Αγοράς έχει τη μικρότερη αποδοχή του ευρώ στην οικονομία της, που μόλις πλησιάζει τα λίγα εκατοστά, ενώ στις υπόλοιπες ένδεκα χώρες το νέο νόμισμα καλύπτει περίπου το 50% των συναλλαγών· οι μεγάλες χώρες εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για την παραίτηση, αλλά ο φιλόδοξος οπαδός του Μουσολίνι δεν φαίνεται να επηρεάζεται. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι, η υπονόμευση του ευρώ θα γίνει εκ των ένδον και με κύριο μοχλό τον Ιταλό πρωθυπουργό και την οικονομία της χώρας του· το πρόβλημα, όμως, είναι το πώς θα αντιδράσει η ιταλική οικονομία στην τακτική υπονομεύσεως; Δύσκολο πολύ να ζήσει εκτός Ενωμένης Ευρώπης.
 
Περίοδος δοκιμασίας
Από χθες άρχισε η περίοδος δοκιμασίας του ευρώ στις διεθνείς συναλλαγές· οι κινήσεις της Ευρωπαϊκής Τραπέζης ως προς τις παρεμβάσεις της ή μή, άν διαπιστωθεί απότομη αλλαγή της ισοτιμίας του απέναντι στο δολλάριο κυρίως και στο γιέν δευτερευόντως. Το πρώτο βήμα, η αποδοχή του από τους λαούς του -ακόμη και από τον ιταλικό, παρά την υπονόμευση του πρωθυπουργού του- είναι ενθουσιώδης, ενώ θερμή είναι η αποδοχή και από τους άλλους λαούς· το δεύτερο βήμα είναι η συμπεριφορά του στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος, όπου τα πολιτικά παιχνίδια κρίνουν πολλές φορές βραχυχρονίως το νόμισμα· το τρίτο είναι η αποδοχή του στο διεθνές εμπόριο ως κυρίου νομίσματος. Αυτές τις μέρες θα κριθεί η συμπεριφορά του στις αγορές συναλλάγματος· άν κερδίσει αυτή τη μάχη, τότε είναι εύκολη και η αποδοχή του στο διεθνές εμπόριο. Οι εντυπώσεις των πρώτων ημερών είναι οι κρίσιμες.
 
Στόχος το Ιράκ

Μετά την επιτυχία του στη Νοτιοανατολική Ασία, και την αποτροπή του πολέμου Ινδιών και Πακιστάν, ο Βρεταννός πρωθυπουργός ήταν αποκαλυπτικός· απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση προς το Ιράκ ως προς τα θέματα της τρομοκρατίας, εννοώντας ότι δεν αποκλείεται να υποστεί τις συνέπειες των βομβαρδισμών. Η επιτυχία στο Αφγανιστάν δεν είναι και τόσο δεδομένη· η συνεργασία των τοπικών φυλών, κάθε άλλο παρά αγαστή είναι. Η άσκηση της εξουσίας της κεντρικής κυβερνήσεως δεν εκτείνεται πέραν της πρωτευούσης και μερικών μεγάλων πόλεων· τα ξένα στρατεύματα που έχουν φθάσει για την τήρηση της τάξεως δεν έχουν έρθει ακόμη σε άμεση επαφή με τον κόσμο κατά την αντιμετώπιση των προβλημάτων του. Το διεθνές κλίμα δεν είναι καθόλου ευνοϊκο· άλλος στόχος αναζητείται ως εξιλαστήριο θύμα.
 
Το παράνομο φορτίο
Οι Ισραηλινοί επιμένουν ότι το παράνομο φορτίο όπλων, το οποίο υποτίθεται ότι προοριζόταν για τους Παλαιστινίους, ήταν ιρανικό, ενώ οι Βρεταννοί ανακοίνωσαν ότι το πλοίο ήταν ιρακινό· το Λονδίνο δεν συμφωνεί με την πολιτική του Ισραήλ, και επιθυμεί να διατηρήσει καλές σχέσεις με τους ¶ραβες, διαφοροποιούμενο από την Ουάσιγκτον. Οι βρεταννικές αποκαλύψεις ενισχύουν τα επιχειρήματα των Παλαιστινίων ότι η όλη υπόθεση αποτελεί πλεκτάνη των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, ώστε να υπονομεύσει τις ειρηνευτικές προσπάθειες των Αμερικανών· οι τελευταίοι δεν έχουν πείσει για την αμεροληψία της. Όλα δείχνουν ότι μάλλον γνωρίζουν για τη ισραηλινή πλεκτάνη, αλλά αποφεύγουν να πάρουν θέση· η κατάσταση παραμένει εκκρεμής, με τους Ισραηλινούς να συνεχίζουν τις επιδρομές τους και τις περιδιαβάσεις τους στα παλαιστινιακά εδάφη.
 
Ο διάλογος
Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.
 
Το "Εμμελές", καθημερινή εφημερίδα πολιτικού σχολιασμού, κυκλοφορεί από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο είναι δικό σας
 
Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.
Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: emmeles@emmeles.gr & karanikas@emmeles.gr