Το χρυσούν σόλδιον, (σόλιδος, solidus), ήταν το κυρίαρχο νόμισμα στο Μεσαίωνα από τις Ινδίες έως τη Βόρειο Ευρώπη· τα άλλα νομίσματα που κυκλοφορούσαν ήταν αργυρά, το μιλιαρέσιον (12 μιλ. ένα σόλδιον) και το κεράτιον (24 κερ. ένα σόλδιον). Με τον καιρό, όμως, τα λατινογενή αυτά ονόματα αντικαταστάθηκαν από ελληνικά· ο σόλιδος έγινε σόλδιον, χρυσούν ή χρύσινον ή και απλώς νόμισμα, και από τον ιγ’ αιώνα υπέρπυρον, εκ του πυρρός, «όπερ σημαίνει το καθαρόν χρώμα του χρυσίου». Το μιλιαρέσιον, ως αργυρό νόμισμα, πήρε το όνομα άσπρο, από το λατινικό asper, τραχύ. «Ως οι Βυζαντινοί εμιμήθησαν τους Ρωμαίους, οι Τούρκοι εμιμήθησαν τους Βυζαντινούς· ούτω παρέλαβον το ελληνολατινικόν άσπρον και άλλην πολύ γνωσοτέραν, εν τη ιστορία λέξιν: το χαράτζι. Πράγματι το νόμισμα εκαλείτο κοινώς χαραγή ή χαράγμα· ο δε δεύτερος ούτος όρος μετέπεσεν εις την έννοια του φόρου εις νόμισμα».