Το Εμμελές

Το Εμμελές καθημερινά με e-mail: πατήστε εδώ

"emmeles"

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE

Φύλλο 173 / 14 Ιανουαρίου 2002

ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ

Τα όρια ανοχής της δημοκρατίας

Όσα συνέβησαν στην Ουάσιγκτον και όσα ακολουθούν στην Αθήνα δείχνουν ένα και μόνο πράγμα· οι όποιες υπονομευτικές δράσεις, μυστικών και άλλων υπηρεσιών, κατά της δημοκρατικής νομιμότητος τα τελευταία είκοσι έξη χρόνια πρέπει να παταχθούν. Όχι τόσο επειδή το ζητούν οι Αμερικανοί· στην απαίτηση αυτή ενδίδει ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του. Όσο επειδή το απαιτεί ο ελληνικός λαός, ο οποίος ουδέποτε επηρεάστηκε από τις αποτρόπαιες δολοφονίες ή και πίστεψε τις προκηρύξεις των δήθεν επαναστατικών οργανώσεων· καταδίκαζε πάντα τις ενέργειες, αλλά δεν επέτρεπε στον εαυτό του, όπως ήθελαν οι εμπνευστές τους, να τον αποπροσανατολίζουν από τα άλλα του προβλήματα. Επιδεικνύει τόλμη και αυτοσυγκράτηση ο ελληνικός λαός, όση δεν είχαν, ούτε κατ ελάχιστο, οι κυβερνήσεις του.

Η δουλική στάση

Το κύριο ερώτημα που τίθεται, ως προς την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Αμερική, είναι το γιατί πήγε; Υπάρχουν τα προβλήματα της πρωτοφανούς περιφρονήσεως με την οποία τον δέχτηκαν: ούτε μία ανακοίνωση στον τύπο· τα ασυγχώρητα λάθη εθιμοτυπικής μορφής. Όταν ο πρωθυπουργός μιάς χώρας επισκέπτεται μία άλλη, πηγαίνει ως εκπρόσωπος της χώρας· η επίσκεψη αποτελεί οικτρό προηγούμενο για τη χώρα. Η απάντηση στο αρχικό ερώτημα είναι δύσκολο να δοθεί· η πιο πιθανή είναι ότι πήγε επειδή τον κάλεσε ο Αμερικανός πρόεδρος. Δεν προετοίμασε την επίσκεψη, δεν έστειλε τον υπεύθυνο της εθιμοτυπίας να μελετήσει τους νέους κανόνες που ισχύουν στο Λευκό Οίκο· αυτά είναι αδιανόητα. Η χώρα πληρώνει τη δουλική στάση και θα την πληρώσει ακριβά· εχθρός των Αμερικανών είναι το ευρώ, και αυτό που έκανε ο πρωθυπουργός θα το πληρώσουμε ακριβά με τη μανιχαϊκή λογική του προέδρου τους.

Υλοποίηση δεσμεύσεων

Η μόνη δέσμευση την οποία ανέλαβε ο πρωθυπουργός στην Αμερική είναι η πραγματοποίηση συλλήψεων για την τρομοκρατία, όπως το επανέλαβε στην Αθήνα ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως· φαίνεται ότι η τρομοκρατία ήταν το μόνο θέμα στο οποίο επέμειναν οι Αμερικανοί, ενώ για τα υπόλοιπα δεν έδειξαν το ίδιο ενδιαφέρον. Η πληθώρα των δημοσιεύσεων στον κυριακάτικο τύπο, καθοδηγουμένων και μη, επιβεβαιώνουτην υπόθεση· η κυβέρνηση θα προβεί σε συλλήψεις για την τρομοκρατία. Το ποιές θα είναι αυτές; Είναι το άλλο ζήτημα. Το πώς θα κάνει τις συλλήψεις αυτές και επί τη βάσει ποιών στοιχείων; Ενδιαφέρει επίσης. Οι επόμενες μέρες θα είναι άκρως ενδιαφέρουσες, καθώς πολλά είναι πιθανόν να αποκαλυφθούν· η τρομοκρατία, επιβεβαιώνεται πλέον, δεν ήταν ποτέ στη χώρα μας αυτοφυές «επαναστατικό» φαινόμενο, αλλά κατευθυνόμενη δράση κάποιων μυστικών υπηρεσιών. Ελάχιστοι υποστήριζαν την άποψη αυτή από τη δεκαετία του 1970· αξίζει η υπενθύμιση.

Προχειρότης ή καχυποψία

Το περιστατικό της κατακρατήσεως από τη φρουρά του Λευκού Οίκου των πακέτου με τα ευρώ, που προόριζε ο πρωθυπουργός ως δώρο για τον Αμερικανό πρόεδρο, είναι πολύ σοβαρό· η ευθύνη βαρύνει μόνο την ελληνική πλευρά· πρόκειται είτε για προχειρότητα, είτε για καχυποψία. Είναι αδιανόητο, σε επισκέψεις αρχηγών, να μην διερευνά ο επισκέπτης την εθιμοτυπία του φιλοξενούντος· πάντα ο φιλοξενών ορίζει τους κανόνες της εθιμοτυπίας. Γιατί η ελληνική πλευρά δεν γνώριζε τους νέους κανόνες; Είτε πρόκειται για προχειρότητα -κάποιοι τα ξέρουν όλα!-, είτε για καχυποψία -εμφυτη στις μετριότητες!-, τις συνέπειες τις πληρώνει η χώρα μας. Οι μικρολεπτομέρειες κρίνουν τα μεγάλα· οι συνέπειες της περιφρονήσεως της διπλωματικής υπηρεσίας.

Ο επικυρίαρχος

Τις τελευταίες δύο εβδομάδες χάθηκε από την επικαιρότητα, και από τις τακτικές ημερήσιες εμφανίσεις του στις τηλεοράσεις, ο επικυρίαρχος του κυβερνώντος κόμματος· οι λόγοι είναι πολλοί, αλλά παραμείνει το ερώτημα τού άν είναι πειστικοί, όπως είναι η απόδειξη της αποτυχίας στα μεγάλα έργα, στην πόλωση, στην επιβολή της επιθετικής βάρβαρης μουσικής· το πολιτικό γεγονός είναι ένα: ο δεύτερος τη τάξει στο ΠΑΣΟΚ χάθηκε από την επικαιρότητα. Δεν τον ενδιαφέρουν τα όσα διαδραματίζονται ή δεν έχει γνώμη για τα τόσα κρίσιμα θέματα, εσωτερικά και εθνικά; Δύσκολο να απαντήσει κανείς καταφατικά· πάντοτε, αλλά περισσότερο τον τελευταίο καιρό, έδειχνε ότι είχε για όλα άποψη. Μήπως κάτι άλλο φοβάται ότι επίκειται;

Του τραχήλου δέδεκεν

Μετά την καθυπόταξη της Σικελίας, οι Ρωμαίοι έστρεψαν την προσοχή τους προς την κυρίως Ελλάδα, όπου κυριαρχούσε ο βασιλεύς της Μακεδονίας Φίλιππος Ε, αλλά και η Αιτωλική και Αχαϊκή συμπολιτεία· η αποφασιστική μάχη δόθηκε το 197 π.Χ. στις Κυνός Κεφαλάς, όπου ο Φίλιππος υπέστη συντριπτική ήττα. Ο Τίτος, προχώρησε προς την υπόλοιπη Ελλάδα και ανακήρυξε ελευθέρας όλας τας ελληνικάς πόλεις, αλλά διατήρησε ρωμαϊκή φρουρά στις Κόρινθο, Χαλκίδα και Δημητριάδα· «τους μεν άλλους Έλληνας ελευθερούν, Κόρινθον δε και Χαλκίδα και Δημητριάδα διατηρείν εμφρούρους». Δηλαδή εγκατέστησε βάσεις· τους επέβλεπε καλύτερα, αφού τους ξεγέλασε με τη δήθεν ελευθερία τους. Ένας Αιτωλός, που παραβρισκόταν στην Κόρινθο όπου είχαν φθάσει ο Τίτος και είχε γίνει ενθουσιωδώς δεκτός, είπε τότε ότι ο Ρωμαίος στρατηγός, «του ποδός λύσας την Ελλάδα του τραχήλου δέδεκεν»· έλυσε την αλυσίδα από τα πόδια και την έδεσε στο λαιμό.

Διακοινοτικές συνομιλίες

Οι εκ του σύνεγγυς συνομιλίες μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων, που αρχίζουν αύριο στη Λευκωσία, είναι ίσως οι πιο κρίσιμες στην ιστορία του προβλήματος· δύο είναι τα θετικά: πρώτον, η αντίδραση μεγάλης μερίδος των Τουρκοκυπρίων απέναντι στη σημερινή κατάσταση και δεύτερον, η άριστη παρουσία της νήσου στις διαπραγματεύσεις για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτά τα δύο υποχρέωσαν τον Τουρκοκύπριο ηγέτη να δεχθεί τις συνομιλίες. Αλλά δύο είναι και οι αρνητικοί παράγοντες· η αλλαγή της ισορροπίας στην περιοχή με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και η σταδιακή απομόνωση της Τουρκίας -αλλά και των Αμερικανών- από την παρουσία τους στη νήσο, εφ όσον η ένταξη καλύπτει ολόκληρη την Κύπρο. Όλοι ισχυρίζονται ότι ενδιαφέρονται για την επίλυση του προβλήματος, αλλά ως προς τη λύση δεν συμφωνούν· η εμμονή των Τούρκων στην ύπαρξη δύο κρατών είναι η αχίλλειος πτέρνα.

Απολύσεις στην Αμερική

Το φάσμα της οικονομικής κρίσεως στην Αμερική επιβεβαιώνεται από νέα γεγονότα: χρεωκοπία της ENRO, απολύσεις 10% του προσωπικού από τη General Motors και 35.000 ατόμων από την Ford. Η πρώτη ήταν ο ενεργειακός γίγαντας του κόσμου, αλλά οδηγήθηκε σε πτώχευση, λόγω της πτώσεως του πετρελαίου και των άλλων πηγών ενεργείας· οι δύο μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες συρρικνώνουν τη δραστηριότητά τους, λόγω της σοβαρής μειώσεως της καταναλώσεως. Τα άσχημα αυτά νέα έρχονται μετά την απότομη συρρίκνωση στις αεροπορικές και τις ασφαλιστικές εταιρείες, λόγω των τρομοκρατικών επιθέσεων· όλοι οι σοβαροί Αμερικανοί αναλυτές δυσκολεύονται να κάνουν προβλέψεις ως προς το χρόνο ανακάμψεως της οικονομίας· ο κύριος μοχλός είναι πάντα η τόνωση της καταναλώσεως, αλλά η ψύχωση του φόβου απέναντι σε τρομοκρατικά πλήγματα είναι διάχυτη στην αμερικανική κοινωνία. Πολύ δύσκολα ο Αμερικανός θα ξαναβγει ανέμελα στους δρόμους, αντιμέτωπος μόνο με την εσωτερική εγκληματικότητα.

Η ιταλική στάση

Ο Ιταλός πρωθυπουργός εμφανίζεται αποφασισμένος να διορίσει στο υπουργείο Εξωτερικών τον αρχηγό του φασιστικού κόμματος· οι άλλοι Ευρωπαίοι, και κυρίως οι άλλες πέντε αρχικές χώρες της Κοινής Αγοράς, έχουν εκφράσει την έντονη αντίθεσή τους στην απόφαση, επειδή την θεωρούν ως έμπρακτη ενέργεια κατά της ευρωζώνης. Ο αρχηγός των Νεοφασιστών είναι δεδηλωμένος εχθρός της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και έχει ζητήσει την αποχώρηση της Ιταλίας από την ευρωζώνη· η επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία και σχετίζεται με την υπονόμευση της κυκλοφορίας του ευρώ στην ιταλική αγορά από την κυβέρνηση Μπερλουσκόνι. Σε αντίδραση προς την κυβερνητική τακτική ο δήμαρχος της Ρώμης επισκέπτεται τη Γαλλία και, μαζί με τους δημάρχους Παρισίων και Βρυξελλών, παίρνει μέρος σε ειδική εκδήλωση υπέρ του ευρώ· οι απλοί Ιταλοί αντιδρούν επίσης και μαζικά στρέφονται προς τις συναλλαγές με ευρώ, παρά την κυβερνητική κωλυσιεργεία. Επέται η πολιτική κρίση.

Οι πρώτες καταδρομές

Η μεταφορά των συλληφθέντων Ταλιμπάν στη βάση του Γκουαντανάμο άρχισε, όπως και η μετ εμποδίων διανομή της ανθρωπιστικής βοηθείας, αλλά και οι πρώτες καταδρομές Αφγανών κατά των αμερικανικών βάσεων· στη βάση έξω από την Καμπούλ επί σαράντα λεπτά σημειώθηκε ανταλλαγή πυρών μεταξύ των Αμερικανών και αγνώστων καταδρομέων. Ίσως πρόκειται για μεμονωμένο γεγονός, ίσως για απόπειρα κλοπής τροφίμων, αλλά δεν αποκλείεται να είναι και η πρώτη ενέργεια αντιδράσεως κάποιων Αφγανών στη νέα εξουσία· δηλαδή τα δύσκολα τώρα αρχίζουν! Είναι γεγονός ότι η νέα κυβέρνηση δεν ελέγχει τίποτε άλλο από τα κέντρα των μεγάλων πόλεων, ενώ στις συνοικίες και στην επαρχία η κατάσταση παραμένει συγκεχυμένη· ο έλεγχος τους επιδιώκεται εναγωνίως από την κυβέρνηση. Το πόσο εύκολα θα γίνει, διερευνάται!

Η ρωσσική παρέμβαση

Οι επιθέσεις αντιπερισπασμού των ισραηλινών δυνάμεων κατά αμάχων Παλαιστινίων έχουν προκαλέσει την αντίδραση πολλών χωρών, με την εξαίρεση των Ηνωμένων Πολιτειών που υποστηρίζουν το Ισραήλ· η τελευταία παρέμβαση του Ρώσσου προέδρου στην ισραηλινή κυβέρνηση, με τηλεφωνική συνομιλία με τον πρωθυπουργό της χώρας, δείχνει ότι επιθυμεί τον κατευνασμό των πνευμάτων και την επανάληψη των συνομιλιών. Είναι η πρώτη φορά που ο Βλαδίμηρος Πούτιν δοιαφοροποιείται σε παρόμοιο βαθμό από την Ουάσιγκτον· ούτε στο Αφγανιστάν η Ρωσσία ταυτίζεται με τους Αμερικανούς στην αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων. Εκείνο που ενδιαφέρει είναι η σαφής και συστηματική διαφοροποίηση των μεγάλων πυρηνικών δυνάμεων μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις· η απόφαση των Αμερικανού προέδρου να εφαρμόσει το πρόγραμμα αντιπυραυλικής ασπίδος είναι το κύριο θέμα. Η συνέχεια ενδιαφέρει.

Ο διάλογος

Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.

Το "Εμμελές", καθημερινή εφημερίδα πολιτικού σχολιασμού, κυκλοφορεί από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο είναι δικό σας

το "εμμελές" έχει δεχθεί

επισκέψεις

Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.

Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: emmeles@emmeles.gr & karanikas@emmeles.gr