"emmeles"
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE
 
29 ΜΑΡΤΙΟΥ 2001
ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ
 
Η αρμονία του ανθρώπου
Ο τίτλος της ιστοσελίδος είναι εμμελής. Γιατί αυτό, θα διερωτούνται οι περισσότεροι αναγνώστες, όσοι έχουν την περιέργεια και το κουράγιο να μας αναζητήσουν και να μας διαβάσουν. Εμμελές, είναι το ουδέτερο του επιθέτου εμμελής, η οποία είναι σύνθετη λέξη από το ουσιαστικό μέλος, από την οποία παράγεται και η λέξη μελωδία και την πρόθεση εν· σημαίνει αυτόν που έχει την αίσθηση του μέλους, αυτόν που εκφράζει ως ήθος και ως καθημερινή πολιτική πρακτική την αρμονία του μέλους. Η εμμέλεια είναι το ουσιαστικό και εννοεί την ιδιότητα της αισθήσεως της μουσικής αρμονίας, όχι μόνο ως μουσική αλλά και ως πολιτική πρακτική. Δηλαδή, το εμμελές, το ουδέτερον σημαίνει την κατηγορία αυτή της εμμελείας· η ακμή της αμέσου δημοκρατίας, η φιλοσοφία, αλλά κυρίως η τραγωδία ήκμασαν την εποχή της εμμελείας, και για το λόγο αυτό και η τραγική όρχησις ελέγετο εμμελής όρχησις.
 
Η γλώσσα μας
Ο φιλόσοφος και θεμελιώτης της νεοελληνικής παιδείας Αδαμάντιος Κοραής έχει θέσει τις βάσεις για την αναγνώριση της ζωντανής γλώσσας του ελληνικού λαού· τον επικαλέσθηκαν πολλοί, τον επικαλούνται λιγότεροι, αλλά για αλλοτρίους σκοπούς. Ο Κοραής ήταν σαφής: "Ποτέ η Ελλάς δεν είχεν ιδείν τόσον πλήθος ονομαζομένων φιλοσόφων, όσον εις την αρχομένην παρακμήν της γλώσσης της. Αλλά ποτέ έθνος δεν διαστρέφει την γλώσσαν του χωρίς να διαστρέψη εν ταυτώ και την παιδείαν του". Μήπως σε αυτό αποβλέπουν οι συνεχείς αλλαγές στο εκπαιδευτικό μας σύστημα των φιλοσοφούντων υπουργών, με στόχο την αγλωσσία των Ελληνοπαίδων; στην ισοπέδωση.
 
Η άλλη νύχτα
Καθυστερημένο αλλά ωραίο, σατιρίζει την τελευταία πτώση των τιμών των μετοχών στο Χρηματιστήριο, μετά τις τόσες ελπίδες που είχε προσφέρει η προηγούμενη άνοδος και τις τόσες υποσχέσεις τα των κυβερνητικών παραγόντων. Σε ένα μικρό χωριό της Θεσσαλίας -το Καλαμάκι Λαρίσης, όπου τα τελευταία χρόνια προσπαθούν να ξεναφτιάξουν το καρναβάλι τους-, στον Καρνάβαλο της Καθαρής Δευτέρας, ένας παρίστανε τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας, με το υπεροπτικό και αλαζονικό του ύφος. Από κάτω η πινακίδα έγραφε: "Υπομονή! Αύριο ξημερώνει μια άλλη νύχτα". Και ξημέρωσε βαθειά χειμωνιάτικη νύχτα, παρά τον καλοκαιρινό καιρό που μας επιφύλαξε ο Μάρτιος.
 
Το κλοφέν
Ξαφνικά, και μετά από τόσα χρόνια ανακαλύψαμε ότι στις εγκαταστάσεις της αμερικανικής βάσεως της Νέας Μάκρης, έχουν αφεθεί μεγάλες ποσότητες του άκρως επικινδύνου δηλητηρίου κλοφέν· η ανακάλυψη έγινε τυχαία, όταν διέρρευσε στο χώμα ποσότητα του δηλητηρίου. Πολλά ερωτήματα γεννώνται· όταν οι κυβερνητικές υπηρεσίες παρέλαβαν από τους Αμερικανούς την εγκαταληφθείσα βάση δεν έκαναν έλεγχο να δουν τί παραδίδουν; δεν έγινε παράδοση και παραλαβή; Γιατί αυτό; Δεν είμαστε ανεξαρτητη χωρα; Το δεύτερο και πιο σημαντικό, οπωσδήποτε: Θα κάνει η κυβέρνηση πλήρη καταγραφή τώρα των υλικών που έχουν αφήσει Αμερικανοί, και θα ενημερώσει την κοινή γνώμη; Μάλλον αμφιβάλλουμε. Επί πλέον, θα ζητήσει η ελληνική κυβέρνηση αποζημίωση από την αμερικανική για τις καταστροφή στο περιβάλλον; Αυτό, οπωσδήποτε δεν θα γίνει, αν κρίνουμε από την έως τώρα τακτική της. Και φυσικά δεν θα γίνει έλεγχος και στις υπάρχουσες αμερικανικές βάσεις. Είναι βεβαιο!
 
Η διεθνής οικονομία
Η νέα κρίση στην Ιαπωνία, που επεκτάθηκε και στα μεγάλα διεθνή χρηματιστήρια αλλά και στις μικρότερες χώρες, αποδεικνύει πολλά· πώς γίνεται η αμερικανική οικονομία να βρίσκεται σε άνοδο ως τις εκλογές και σε δύο μήνες να έχει περάσει σε φάση κρίσεως; Κάποιοι δεν μας ενημερώνουν σωστά, ή δεν γνωρίζουν να αξιολογούν με ακρίβεια την πορεία της οικονομίας. Αυτό είναι το πιο πιθανό· όλοι οι διεθνείς οργανισμοί, κρατικοί και ιδιωτικοί, καταγράφουν τα οικονομικά μεγέθη, με τα ίδια μέτρα που χρησιμοποιούν από την αρχή της βιομηχανικής εποχής· δύσκολο, ή μάλλον αδύνατο, σήμερα να αντιληφθούν τα νέα φαινόμενα, επειδή η ψηφιακή οικονομία είναι άλλη και η βιομηχανική ήταν άλλη. Αυτό, αν το παραδεχθούν, τότε αλλάζει η δομή της εξουσίας στον κόσμο. Παράδειγμα η οικονομική κρίση στην Ιαπωνία, τη χώρα του άλλοτε μοναδικού οικονομικού θαύματος
 
Η ιστορική μνήμη
Η συζήτηση για το κωπηλατοδρόμιο του Μαραθώνος συνεχίζεται. Πρωτοστατεί ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, ο οποίος ως πιο σοβαρό επιχείρημα, επικαλείται την προηγούμενη σιωπή, όταν είχαν γίνει τα άλλα μικρότερα έργα, όσων διαμαρτύνοναι. Είναι εκπληκτική και πολύ πειστική η λογική. Τί μας λέει το ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ; Ότι είναι η σημερινή κυβέρνηση η γνησιότερη συνέχεια των εργολάβων της μεταπολεμικής περιόδου. Επομένως όποιος ασκεί κριτική εναντίον της πρέπει να επιδείξει τα πιστοποιητικά "κοινωνικής συμεριφοράς" του. Αλλά, και αν μερικοί τα επιδείξουν -υπάρχουν πολλοί που από τότε διαμαρτύρονταν, και που οι περισσότεροι δεν ανήκουν στο ΠΑΣΟΚ-, πάλι δεν γίνεται τίποτε. Η κυβέρνηση είναι κυβέρνηση των εργολάβων και της ισοπεδώσεως της ελληνικής ιστορίας. Ετσι εξηγείται και η τόση καθυστέρηση στα εκτελούμενα έργα. Επειδή γίνονται για τους εργολάβους και όχι για τον ελληνικό λαό. Αυτά μας λέει ο υπουργός. Η ιστορική μνήμη τον ενοχλεί.
 
Η πόλις και οι ιδιώτες
Πολλά από όσα συμβαίνουν στις μέρες μας θυμίζουν την τελευταία δημηγορία του Περικλέους, όταν ο μεγάλος πολιτικός έβλεπε τους συμπολίτες του να παρεκτρέπονται και προσπαθούσε να τους συγκρατήσει με τις παραινέσεις του, ενώ ο Πελοποννησιακός πόλεμος εμαίνετο: "Εγώ γάρ ηγούμαι πόλιν ξύμπασαν ορθουμένην ωφελείν τους ιδιώτας ή καθ' έκαστον των πολιτών ευπραγούσαν αθρόαν δε σφαλλομένην". Δηλαδή, εγώ πιστεύω ότι όταν ολόκληρη η πατρίδα, η χώρα, ευημερεί ωφελεί τους ιδιώτες πολίτες της, ενώ όταν ο καθένας χωριστά πλουτίζει και ολόκληρη η χώρα χρεωκοπεί, δεν μπορεί να τον βοηθήσει. Αυτά ισχύουν τόσο για την υποτιθέμενη κοινωνική πολιτική της τελευταίας εικοσαετίας, με τα χρεωκοπημένα ταμεία, όσο και για την πολιτική λιτότητος για την ένταξη στο ευρώ. Πόσοι όμως διαβάζουν σήμερα τον κορυφαίο πολιτικό και φιλόσοφο της κλασικής εποχής;
 
Ύπνος βαθύς
Οι Γάλλοι Σοσιαλιστές είχαν πιστέψει ότι θα κέρδιζαν στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές, κάτι που το είχαν διαφημίσει αρκετά. Το αποτέλεσμα δεν ήταν το αναμενόμενο. Το συμπέρασμα είναι άλλο, έστω και αν δεν προβάλλεται επαρκώς: Η χώρα που δίδαξε στον κόσμο τη διάκριση αριστεράς και δεξιάς στη νεώτερη εποχή, σοσιαλιστικών ιδεών και καπιταλιστικών, δείχνει ότι χειραφετείται από τις δεσμεύεις των δύο τελευταίων αιώνων. Ο απλός κόσμος της Γαλλίας το έχει καταλάβει, οι κτηνοτρόφοι και ο κλάδος της βιομηχανίας τροφίμων με τα προβλήματα των ασθενειών των ζώων, οι καταναλωτές που βιώνουν την ανάγκη της αλλαγής της διατροφής τους και βλέπουν ότι δεν τους προσφέρεται καμμία λύση, ότι είναι δέσμιοι της βιομηχανικής κοινωνίας. Μόνον τα κόμματα εξακολουθούν να κοιμούνται ύπνον βαθύν και να αδυνατούν να προσαρμοσθούν. Ίσως δεν επιδέχονται θεραπείας
 
Η Κεντροαριστερά
Πολύς λόγος συνεχίζεται να γίνεται για την Κεντροαριστερά, με τις ομιλίες του πρωθυπουργού, με την κινητοποίηση των κρατικοδιαίτων -των κηφήνων- με τις λαμπρές ιδέες τους. Ήρθαν οι γαλλικές δημοτικές εκλογές και δεν τους εδίδαξαν τίποτε, συνέβησαν αυτά που συνέβησαν στο συνέδριο της ΓΣΕΕ και αυτοί συνεχίζουν το ίδιο βιολί τους. Το πρόβλημα είναι εγγενές για όλους σχεδόν αυτούς: Είχαν αρχίσει την πρώτη μεταπολιτευτική περίοδο με την προβολή των ιδεών τους -πολλά υποσχομένων τότε-, συνέχισαν με την προσκόλληση στο κράτος επί ΠΑΣΟΚ, την ψήφισή του, αλλά την εμφανισή τους υπό άλλο κόμμα, το ΚΚΕες, τότε, έτσι ως διφυείς, αρκεί μόνο να απομυζούν το κράτος. Και τώρα αποκαλύπτονται, τη στιγμή που το "ίδιο" τους το κόμμα , ο Συνασπισμός, πάει κάτι να πεί, πάει κάτι να κάνει. Προτιμούν την κουτάλα.
 
Οι θεσμοί, οι τελετές
Τα εγκαίνια του νέου αεροδρομίου των Σπάτων έγιναν με αυτοκρατορική μεγαλοπρέπεια και περιττή χλιδή· όλοι οι επίσημοι παρόντες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κ. Στεφανόπουλος, ο πρωθυπουργός, οι αρχηγοί των κομμάτων, βουλευτές, άλλοι επίσημοι. Το ότι το αεροδρόμιο δεν είναι πλήρες, το ότι η υποδομή του δεν είναι ολοκληρωμένη και μπορεί με μία βροχή όλα να πλημμυρίσουν, αυτά είναι δευτερεύοντα ζητήματα· η τελετή μετράει, ο "άρτος και τα θεάματα", ο λαός θεωρείται αμελητέα ποσότης, μπροστά στην τηλεοπτική μετάδοση της χωρίς την αίσθηση του μέτρου τελετής. Όσο για τους θεσμούς, αυτοί καταπατήθηκαν: Παρόντος του Προέδρου της Δημοκρατίας τα εγκαίνια έγιναν από τον πρωθυπουργό· γεννάται ευλόγως το ερώτημα: Ο ρυθμιστής του πολιτεύματος δέχεται έτσι απλά τον υποβιβασμό του, την περιφρόνηση των θεσμών. Τί μπορεί να ακολουθήσει;
 
Η λογοκρισία
Η απόφαση της κυβερνήσεως να κλείσει, με την παρέμβαση των ΜΑΤ μερικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς αποτελεί σταθμό στην έκφραση της ελευθεροτυπίας· ελέχθησαν πολλά από τους σχολιάσαντες, εγράφησαν περισσότερα. Όλα αποβλέπουν στο να ρίψουν την ευθύνη στους υπουργούς Τύπου και Μεταφορών, αφήνοντας στο απυρόβλητο τον πρωθυπουργό. Ευχολόγια όλα αυτά· η προσπάθεια να αναχθεί ο πρωθυπουργός σε μεγάλο ηγέτη και να χρησιμοποιούνται οι υπουργοί ως εξιλαστήρια θύματα είναι εμφανής, όπως έγινε και στα εγκαίνια του νέου αεροδρομίου. Η ερμηνεία είναι άλλη: Ο έλεγχος του τύπου και κάθε φωνής αντιπολιτευτικής θα συνεχίζεται με πρόφαση πάντα νομιμοφανή. Η αντίδραση μετράει του λαού και αυτή μόνο θα φοβηθούν οι ασκούντες την αυταρχική εξουσία. Αυτά είναι μέτρα μόνο αυταρχικής εξουσίας που δεν έχει σχέση με τους δημοκρατικούς θεσμούς. Η δημοκρατία είναι υπόθεση όλων μας.
 
Ο διάλογος
Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.
 
Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.
Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: karanik1@otenet.gr