"emmeles"
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE
 
8 Μαϊου 2001
ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ
 
Η αρμονία του ανθρώπου
Ο τίτλος της ιστοσελίδος είναι εμμελής. Γιατί αυτό, θα διερωτούνται οι περισσότεροι αναγνώστες, όσοι έχουν την περιέργεια και το κουράγιο να μας αναζητήσουν και να μας διαβάσουν. Εμμελές, είναι το ουδέτερο του επιθέτου εμμελής, η οποία είναι σύνθετη λέξη από το ουσιαστικό μέλος, από την οποία παράγεται και η λέξη μελωδία και την πρόθεση εν· σημαίνει αυτόν που έχει την αίσθηση του μέλους, αυτόν που εκφράζει ως ήθος και ως καθημερινή πολιτική πρακτική την αρμονία του μέλους. Η εμμέλεια είναι το ουσιαστικό και εννοεί την ιδιότητα της αισθήσεως της μουσικής αρμονίας, όχι μόνο ως μουσική αλλά και ως πολιτική πρακτική. Δηλαδή, το εμμελές, το ουδέτερον σημαίνει την κατηγορία αυτή της εμμελείας· η ακμή της αμέσου δημοκρατίας, η φιλοσοφία, αλλά κυρίως η τραγωδία ήκμασαν την εποχή της εμμελείας, και για το λόγο αυτό και η τραγική όρχησις ελέγετο εμμελής όρχησις.
 
Ο πληθωρισμός
Οι τιμές έχουν ξεφύγει και πάλι· δεν είναι το μόνο στοιχείο της οικονομίας που έχει εξελιχθεί πέραν των κυβερνητικών προβλέψεων, μάλλον είναι το τελευταίο που ομολογείται επισήμως. Το κύριο πρόβλημα είναι ότι η άνοδος των τιμών σημαίνει ότι η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να επιβάλει περιοριστική νομισματική πολιτική, άρα μείωση των εσόδων του δημοσίου, και φυσικά ακόμη μεγαλύτερη αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος· η εικονική και ψεύτικη παρουσίαση των στοιχείων αποκαλύπτεται, σε μία στιγμή όπου τα άλλα πολιτικά προβλήματα πολλαπλασιάζονται στην κυβέρνηση. Είναι σε θέση να τα ελέγξει όλα αυτά η κυβέρνηση; Δύσκολη η απάντηση και μάλλον αρνητική, αν και τη στιγμή αυτή εξετάζουμε μόνο τα οικονομικά προβλήματα, αν αυτό είναι εύκολο· και δεν είναι εύκολο, επειδή πλέον όλα είναι στο τραπέζι, πολιτικά και οικονομικά. Η κρίση εμπιστοσύνης προς τον πρωθυπουργό και το οικονομικό του επιτελείο: Ο κυριώτερος παράγων, ο ψυχολογικός, εχάθη.
 
Οι απεργίες
Η κλιμάκωση του κύματος των απεργιών ήταν αναμενόμενη, μετά τις εξελίξεις στο ασφαλιστικό και την πλήρη διάψευση των κυβερνητικών προβλέψεων για την πορεία του προϋπολογισμού· οι περισσότερες τάξεις, και ανεξαρτήτως του ποιό κόμμα ελέγχει την συνδικαλιστική του ηγεσία, αντιλαμβάνονται ότι η αποτυχία των προβλέψεων του προϋπολογισμού σημαίνει επιδείνωση των βαρών των αμέσων ή εμμέσων φόρων που θα τις πλήξουν. Ήδη όλες αισθάνονται αρκετά βεβαρρυμένες· αδυνατούν να εξηγήσουν στον κόσμο τους του τί πρέπει να κάνει, όταν έχουν διαψευσθεί όλες του οι ελπίδες. Το κυριώτερο είναι η καλλιέργεια κλίματος δυσπιστίας ανάμεσα στην κυβέρνηση και στις διάφορες τάξεις· αυτό είναι το χειρότερο, επειδή ο ψυχολογικός παράγων είναι ο πιο βασικός για την επιτυχία της όποιας οικονομικής πολιτικής. Τα μέλη του Εκτελεστικού Γραφείου του ΠΑΣΟΚ που έχουν ζητήσει τον ανασχηματισμό της κυβερνήσεως και την αντικατάσταση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εργασίας έχουν πολιτική αίσθηση.
 
Η διεθνής οικονομία
Οι προβλέψεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Αναπτύξεως (ΟΟΣΑ) για την ανάπτυξη στην Αμερική και στην Ευρώπη το 2001 είναι απαισιόδοξες, καθώς αναθεωρεί προς το χειρότερο τις προηγούμενες εκτιμήσεις του· η διεθνής οικονομία έχει θεσπίσει τις σχέσεις της μεταπολεμικά και έως σήμερα με διάφορες αναθεωρήσεις στον τομέα των συναλλαγματικών ισοτιμιών και της πλήρους ελευθερίας του διεθνούς εμπορίου. Κάτι που ήταν αδιανόητο μεταπολεμικά, όπως είναι η κατάργηση του προστατευτισμού και των δασμών, σήμερα θεωρείται αυτονόητο και αναμενόμενο· είναι φυσικό αυτό, επειδή αποτελεί λογική συνέχεια της καταρρεύσεως του σοβιετικού συστήματος επιφανειακά, αλλά και της επαναστάσεως της πληροφορικής και των διαδικτύων, της παγκοσιοποιήσεως όπως λέγεται, στην πράξη. Το πρόβλημα είναι ότι, όλες οι οικονομικές μετρήσεις γίνονται επί τη βάσει των θεωρητικών συλλήψεων της προηγουμένης εποχής· οι ρυθμοί ανόδου του ακαθαρίστου εθνικού προϊόντος, του διεθνούς εμπορίου, των τιμών γίνονται με τις σταθμίσεις εκείνης της εποχής· η παραγωγή, η οικονομική αξία, η ανεργία, η απασχόληση με τις ίδιες σταθμίσεις γίνονται. Το χειρότερο είναι ότι οι ίδιες σταθμίσεις ισχύουν και για το ηλεκτρονικό εμπόριο· με άλλα λόγια, είναι σαν να ισχύουν για τις κατασκευές από σιδηροκονίαμα οι ίδιοι κανόνες που ίσχυαν και για τα ξύλινα σπίτια. Κάπου εκεί βρίσκεται η διεθνής οικονομία. Έτσι αντιλαμβάνονται όλοι την παγκοσμιοποίηση.
 
Οι ρίζες τους
Η αποδοχή από τον Ποντίφηκα του "Πιστεύω" χωρίς το filioque, αποτελεί, στην πράξη, επιστροφή στις εντολές των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου και στις αποφάσεις των πρώτων Οικουμενικών Συνόδων· η τάση, όμως, της εκκλησίας της Ρώμης όπως επιβληθεί στις υπόλοιπες χριστιανικές εκκλησίες ανεφάνη την εποχή των μεγάλων Καπαδοκών πατέρων. Είναι χαρακτηριστική η φράση του Μεγάλου Βασιλείου: "εάν δε επιμείνη η οργή του Θεού, ποία βοήθεια ημίν της δυτικής οφρύος;". Αν επιμείνει η οργή του Θεού, δηλαδή η εξάπλωση της αιρέσεως του Αρείου, ποια θα είναι η βοήθειά μας απέναντι στη δυτική υπεροψία; διερωτάται ο μέγας φιλόφοσος και ιεράρχης. Τους κατηγορεί, το 376, ότι δεν ανθίστανται απέναντι στην αίρεση του Αρείου, την οποία είχε αποδεχθεί ο αυτοκράτωρ Ουάλης και ότι δεν δέχονταν να ενημερωθούν ως προς τα θεολογικά θέματα, "οί το αληθές ούτε ίσασιν, ούτε μαθείν ανέχονται". Αυτά ανακαλύπτουν οι καθολικοί θεολόγοι ερευνητές.
 
Η ειρήνη

Η έκκληση από τη Δαμασκό του πάπα για ειρήνη στη Μέση Ανατολή και η επίσκεψή του στην Κονέϊτρα αποτελεί σημαντικό βήμα για τη διεθνή πολιτική σκηνή· μετά τη συγνώμην από τους Ισραηλίτες για τα εγκλήματα των ναζί κατά τον πόλεμο και των καθολικών με τα προγκρόμ τους προηγούμενους αιώνες, έκανε το απαραίτητο βήμα και προς την άλλη πλευρά. Αλλά το Παλαιστινιακό είναι άλλης μοφής ζήτημα και αφορά δύο δυνάμεις: το εσωτερικό του Ισραήλ, πρώτον, όπου οι θρησκευόμενοι και φανατικοί Εβραίοι κέρδισαν την εξουσία και την διατηρούν μόνο με την επιθετική πολιτική απέναντι στους Παλαιστινίους· το διεθνές, και κυρίως το αμερικανικό δεύτερον, όπου οι Αμερικανοεβραίοι ελέγχουν τα διεθνή μέσα μαζικής επικοινωνίας και στην πράξη τις αποφάσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αλλαγή στην ισορροπία των δυνάμεων αυτών δεν είναι εύκολη, όσο και αν η διαφοροποίηση του ποντίφηκος σημαίνει αλλαγή στη δυτική κοινή γνώμη.

 
Ο δρόμος της Ευρώπης
Οι ηγέτες των ευρωπαϊκών κομμάτων συνδεριάζουν, στο Βερολίνο οι Σοσιαλιστές, στη Θεσσαλονίκη οι Λαϊκοί· οπωσδήποτε ο διάλογος είναι το κριτήριο της δημοκρατίας, αρκεί να μην γίνεται αυτοσκοπός. Ο αείμνηστος Γεώργιος Καρτάλης έλεγε: "οι Νεοέλληνες αδυνατούντες να σκέπτοναι επιδίδονται εις το να συσκέπτονται"· μάλλον αυτό ισχύει και για τους Ευρωπαίους ηγέτες. Το πρόβλημα της Ευρώπης είναι η οικονομική ένωση· γνωρίζουν, όμως, ότι ουδέποτε στην ιστορία επετεύχθη οικονομική ένωση κρατών, χωρίς να προηγηθεί η πολιτική ένωση· εδώ άρχισε η τελωνειακή ένωση των κρατών, πέρασε στην οικονομική ένωση και απομένει η πολιτική. Όσα γίνονται στην Ευρώπη, στα Σκόπια, θέτουν σε δοκιμασία την πολιτική ένωση, την πολιτική της ασφαλείας και της αμύνης. Κρίνεται η τόλμη τους, διαφορετικά χάνουν και την οικονομική ένωση.
 
Οι προστάτες

Οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι, με την παρέμβασή τους στα Σκόπια -με τους απολογητές των βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία, κ. Σολάνα και Ρόμπερτσον- στην επιδείνωση παρά στην επίλυση του προβλήματος συμβάλλουν: Είτε αναγνωρίζουν το κράτος ως ανεξάρτητο, άρα και το δικαίωμα να αποφασίζει για την ασφάλειά του, είτε το θεωρούν ως πραγματικό κρατίδιο και υπό κηδεμονια· στη δεύτερη περίπτωση πρέπει να αναλάβουν και την εγγύηση των συνόρων του και της ασφαλείας του. Η ελεύθερη διακίνηση των Αλβανών ενόπλων, αλλά και των μουτζαχεντίν μισθοφόρων είναι δύνατη, μόνο χάρις στην ανοχή των αμερικανικών και ευρωπαϊκών δυνάμεων του Κοσσυφοπεδίου· οφείλουν την οργάνωσή τους και την μισθοδοσία τους στις μυστικές υπηρεσίες των κρατών αυτών. Το πρόβλημα είναι οξύτερο για τους Ευρωπαίους: Έχουν δική τους πολιτική;

 
Η υπαναχώρηση

Η κυβέρνηση δια του εκπροσώπου της έσπευσε να δηλώσει ότι επίκειται συνάντηση του πρωθυπουργού κ. Κ. Σημίτη με τον Αρχιεπίσκοπο κ.Χριστόδουλο· κλείνει σχεδόν χρόνος από την ανάδυση του, ανυπάρκτου πριν, προβλήματος των ταυτοτήτων. Η ελεγχόμενη προπαγάνδα έκανε το παν για να δείξει τον Αρχιεπίσκοπο και την Ορθοδοξία ως φονταμενταλιστές· ήρθε ο πάπας, έσκυψε μπροστά στην Ορθοδοξία και αναγνώρισε τη βαρύτητα της ελληνικής γλώσσης στο χριστιανισμό, και όλα άλλαξαν· έπρεπε να αναγνωρίσει ο πάπας την ελληνικότητα των μεγάλων αποστόλων της ορθοδοξίας Κυρίλλου και Μεθοδίου για να σιωπήσουν πολλοί στη χώρα μας. Τώρα ζητούν συνάντηση, αλλά να συζητήσουν τι;

 
Η ρωσσική εκκλησία
Η Ορθοδοξία είναι συνυφασμένη με την ρωσσική ψυχή· η είσοδος των ρωσσικών λαών στον πολιτισμό και η ανάδειξή τους σε πολιτική δύναμη -μεγάλη ή μικρή δεν έχει σημασία- έγινε μετά τον εκχριστιανισμό τους και την εμβάπτισή τους στον ελληνικό, αρχαίο και μεσαιωνικό πολιτισμό. Αυτό επιβεβαιώνει η επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου στη Μόσχα και η επίσημη υποδοχή του από τις εκκλησιαστικές και πολιτικές αρχές· η στιγμή είναι η πλέον κατάλληλη. Μπορεί ο διαχριστιανικός διάλογος να μην προχωρήσει αρκετά, έστω και μετά τα όσα αποδέχτηκε ο πάπας στην Αθήνα, αλλά η εικόνα της Ορθοδοξίας είναι διαφορετική πλέον σε ολόκληρο τον κόσμο.
 
 
Ο διάλογος
Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.
 
Το "Εμμελές", καθημερινή εφημερίδα πολιτικού σχολιασμού, κυκλοφορεί από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο είναι δικό σας
 
Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.
Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: emmeles@emmeles.gr & karanikas@emmeles.gr