Καὶ τῆς ἄλλης κατασκευῆς

Οἱ Ἀθηναῖοι ἦταν οἱ μόνοι σχεδὸν γηγενεῖς τῶν Ἑλλήνων, διότι δὲν εἶχαν κατακτηθεῖ ἀπ’ τοὺς Δωριεῖς, λίγο μετὰ τὸν Τρωικὸ πόλεμο∙ ἀναγνώριζαν ὅτι ἡ συνέχεια τῆς πολιτείας τους καὶ τῶν ἠθῶν τους τοὺς ἐπέτρεψε ἔχειν τὴν ἀπαραίτητο συνοχὴ καὶ ἀλκὴ γιὰ τὴν ἀνάδειξή τους σὲ ἡγέτιδα πόλη. «Εὐρήσομεν γὰρ αὐτὴν οὐ μόνον τῶν πρὸς τὸν πόλεμον κινδύνων ἀλλὰ καὶ τῆς ἄλλης κατασκευῆς»∙ στὴν καταγωγή μας αὐτὴ ἀναζητοῦμε ὄχι μόνο τὰ αἴτια τῆς ἀντιμετωπίσεως τῶν κινδύνων στὸν πόλεμο ἀλλὰ καὶ τὰ ἄλλα ἐπιτεύγματά μας. «Ἐν ᾗ κατοικοῦμεν καὶ μεθ’ ἧς πολιτευόμεθα καὶ δι’ ἣν ζῆν δυνάμεθα, σχεδὸν ἁπάσης αἰτίαν οὖσαν»∙ χάρις στὰ ὁποῖα κατοικοῦμε τὴν πόλη καὶ ἀσκοῦμε τὰ πολιτικά μας δικαιώματα καὶ γιὰ τὰ ὁποῖα δυνάμεθα καὶ ἐπιβιώνουμε, διότι εἶναι ἡ αἰτία ἁπάσης τῆς ζωῆς μας. Τὴν ἄμεσο δημοκρατία θεωροῦσε ὡς κύρια αἰτία ὅλων ὁ Ἰσοκράτης.