Τὴν πορεία τοῦ ἀνθρώπου, ἀπ’ τὴν κατάσταση τοῦ θηρίου στὴν ἀπόκτηση λόγου, περιγράφει ἐν ὀλίγοις ὁ Ἰσοκράτης∙ τὴν συγκρίνει μὲ τὴν νίκη τῶν Ἑλλήνων κατὰ τῶν βαρβάρων καὶ τὴν πρώτη ἀθηναϊκὴ ἡγεμονία. «Χωρὶς δὲ τούτων, ἢν ἅπαντα ταῦτ’ ἐάσαντες ἀπὸ τῆς ἀρχῆς σκοπῶμεν»∙ χωρὶς τὴν ἱστορία μας αὐτή, ἂν ὅλα αὐτὰ δὲν τὰ ἀφήσουμε καὶ τὰ ἀξιολογήσουμε. «Εὑρήσομεν ὅτι τὸν βίον οἱ πρῶτοι φανέντες ἐπὶ γῆς οὐκ εὐθὺς οὕτως ὥσπερ νῦν ἔχοντα κατέλαβον»∙ θὰ βροῦμε ὅτι οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι ποὺ ἐμφανίσθηκαν στὴν γῆ δὲν ἦταν ἀπ’ τὴν ἀρχὴ ὅπως εἶναι σήμερα. «Ἀλλὰ κατὰ μικρὸν αὐτοὶ συνεπορίσαντο»∙ ἀλλὰ σταδιακὰ αὐτοὶ βρῆκαν τὰ ἀναγκαῖα μέσα γιὰ τὴν ζωή τους. Παρόμοια ἀναφορὰ κάνει ὁ Σοφοκλῆς στὴν «Ἀντιγόνη», 334 κ.ἑ., καὶ ὁ Αἰσχύλος, «Προμηθεὺς δεσμώτης», 447, κ.ἑ, ὁ Εὐρυπίδης, «Ἱκέτιδες», 201, κ.ἑ.∙ ἧταν κοινὴ ἡ ἀντίληψή τους προόδου στὸν πολιτισμό.