Ἀθροισθέντων τῶν Ἑλλήνων

Οἱ συναντήσεις τῶν Ἑλλήνων στὶς θρησκευτικὲς τελετὲς καὶ πανηγύρεις εἶχαν τὸν χαρακτῆρα τῆς διατηρήσεως τῶν κοινῶν τους ἠθῶν καὶ ἐθίμων∙ συντηροῦσαν καὶ καλλιεργοῦσαν τὴν αἴσθηση τοῦ ἑνιαίου ἔθνους καὶ τῆς ἴδιας γλώσσης καὶ θρησκείας. «Καὶ μήτε τοῖς ἰδιώταις μήτε τοῖς διενεγκοῦσι τὴν φύσιν ἀργὸν εἶναι τὴν διατριβήν»∙ καὶ οὔτε στοὺς ἀδιάφορους, στοὺς ἀπράγμονες, οὔτε στοὺς παραβιάζοντες τὴν φύση τους ἐπιτρεπόταν νὰ παραμένουν ἀργοί. «Ἀλλ’ ἀθροισθέντων τῶν Ἑλλήνων ἐγγενέσθαι τοῖς μὲν ἐπιδείξασθαι τὰς αὑτῶν εὐτυχίας»∙ ἀλλὰ ἀφοῦ συγκεντρώνονταν οἱ Ἕλληνες οἱ μὲν ἐπιδείκνυαν τὶς ἐπιτυχίες τους. «Τοῖς δὲ θεάσασθαι τούτους πρὸς ἀλλήλους ἀγωνιζομένους»∙ οἱ δὲ τοὺς παρακολουθοῦσαν στὸν εἰρηνικὸ ἀνταγωνισμὸ μεταξύ τους. Αὐτὴ ἦταν ἡ σημασία τοῦ ὀλυμπιακοῦ πνεύματος, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων κοινῶν ἀγώνων τους, Πύθια, Νέμεα, Ἴσθμια∙ συναθροίζονταν ὅλοι οἱ Ἕλληνες καὶ πολλοὶ πέθαιναν, ὅπως ὁ Θαλῆς ὁ Μιλήσιος καὶ ὁ Χίλων ὁ Λακεδαιμόνιος στὴν Ὀλυμπία.