Ὧν πάντες μὲν ἐπιθυμοῦσι

Ἡ καλλιέργεια τῆς φιλοσοφίας ἐπέτρεψε στοὺς Ἀθηναίους τὴν ἀξιοποίηση τῶν δυνατοτήτων των καὶ τὴν ἀντιμετώπιση τῶν δυσχερειῶν, εἴτε ἐξ ἀμαθίας τους, εἴτε ἐξ ἀνάγκης∙ αὐτὴ τοὺς προσέφερε τὴν ἄσκηση τῆς ἐλευθέρας πολιτικῆς πρακτικῆς. «Καὶ τὰς μὲν φυλάξασθαι τὰς δὲ καλῶς ἐνεγκεῖν ἐδίδαξεν, ἡ πόλις ἡμῶν κατέδειξε»∙ ἀπὸ ἄλλες συμφορὲς νὰ προφυλαχθοῦν μὲν καὶ ἄλλες νὰ τὶς ἀντέξουν μὲ φρόνηση, ἡ πόλη μας κατέδειξε στοὺς πολῖτες της. «Καὶ τοὺς λόγους ἐτίμησεν, ὧν πάντες ἡμῶν ἐπιθυμοῦσι»∙ καὶ ἐτίμησε τὶς ὑποχρεώσεις της, τὶς ὁποῖες ὅλοι ἐμεῖς εἴχαμε ἀναλάβει. «Τοῖς δ’ ἐπισταμένοις φθονοῦσι, συνειδυῖα ὅτι τοῦτο μόνον ἐξ ἁπάντων τῶν ζώων ἴδιον ἔφυμεν ἔχοντες»∙ καὶ τοὺς γνωρίζοντες τὸν λόγον τους τοὺς φθονοῦν, ἐπειδὴ γνωρίζουν ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὁ μόνος ἀπ’ ὅλα τὰ ζῶα ποὺ ἔχει ἔμφυτη τὴν αὐτογνωσία του. Ἦταν ἡ πρακτικὴ τῶν πολιτῶν της κατὰ τὴν ἄμεσο δημοκρατία.