Οἱ Ἀθηναῖοι στὴν ἡρωικὴ ἐποχὴ εἶχαν διακριθεῖ καὶ στοὺς πολέμους κατὰ τῶν βαρβάρων, ὅσων εἶχαν εἰσβάλει κατὰ περιόδους στὴν Ἑλλάδα∙ ἡ κοινὴ συνείδηση τῶν Ἑλλήνων, ὡς ἑνιαῖο ἔθνος, εἶχε διαμορφωθεῖ ἀπ’ τὴν κοινὴ θρησκεία καὶ γλῶσσα, ἀλλὰ κι ἀπ’ τοὺς ἀγῶνες τους κατὰ τῶν βαρβάρων. «Δοκεῖ δὲ μοι καὶ περὶ τῶν πρὸς τοὺς βαρβάρους τῇ πόλει πεπραγμένων προσήκειν εἰπεῖν»∙ πιστεύω δὲ ἐγώ, λέει ὁ Ἰσοκράτης, ὅτι πρέπει νὰ μιλήσω καὶ γιὰ τοὺς ἀγῶνες τῆς πόλεώς μας κατὰ τῶν βαρβάρων. «Ἄλλως τ’ ἐπειδὴ καὶ τὸν λόγον κατεστησάμην περὶ τῆς ἡγεμονίας τῆς ἐπ’ ἐκείνους»∙ ἄλλωστε ἐπειδὴ αὐτὸ ἐπιβάλλει καὶ ἡ παρουσίαση τῆς ἡγεμονίας στὸν πόλεμο ἐναντίον τους. «Ἅπαντας μὲν οὖν ἐξαριθμῶν τοὺς κινδύνους λίαν ἂν μακρολογοίην»∙ ἐὰν λοιπὸν ἀπαριθμήσω μὲν ὅλους τοὺς κινδύνους πολὺ τότε θὰ μακρολογήσω. Εἶχαν εἰσβάλει στὴν Ἑλλάδα οἱ Σκύθες καὶ οἱ Θρᾶκες πρὶν τοὺς Πέρσες.