Ἐπὶ Τροίαν στρατευσαμένων

Ἡ σύγκριση τῶν Μηδικῶν πολέμων μὲ τὸν Τρωικὸ γίνεται μὲ ἀναφορὰ στοὺς ἁπλοὺς ὁπλῖτες ποὺ ἔφεραν τὸ μεγάλο βάρος τῆς ἀντιμετωπίσεως τῆς παγκοσμίας τότε αὐτοκρατορίας∙ ἦταν σύσσωμος ὁ Ἑλληνισμὸς σὲ κατάσταση αὐτοθυσίας καὶ αὐταπαρνήσεως τῶν πάντων. «Πῶς γὰρ ἂν γένοιντο σύμμετροι τοιούτοις ἀνδράσιν;» καὶ πῶς θὰ βρεθοῦν οἱ ἀντίστοιχοι μὲ αὐτοὺς τοὺς ἄνδρες; «Οἳ τοσοῦτον μὲν τῶν ἐπὶ Τροίαν στρατευσαμένων διήνεγκαν, ὅσον οἱ μὲν περὶ μίαν πόλιν ἔτη δέκα διέτριψαν;» οἱ ὁποῖοι τόσο μὲν ὑπερέβαλαν ὅσους εἶχαν ἐκστρατεύσει κατὰ τῆς Τροίας, ὅσο οἱ μὲν γιὰ μία μόνο πόλη χρειάσθηκαν δέκα ἔτη; «Οἱ δὲ τὴν ἐξ ἁπάσης τῆς Ἀσίας δύναμιν ἐν ὀλίγῳ χρόνῳ κατεπολέμησαν;» οἱ δὲ τὴν ἀπὸ ὁλόκληρη τὴν Ἀσία δύναμη τὴν καταπολέμησαν σὲ λίγο χρόνο; Εἶναι καταλυτικὴ ἡ σύγκριση τῶν δύο πολέμων, ἂν καὶ ἡ ἐκστρατεία τῆς Τροίας χάραξε τὸν πολιτισμὸ χάρις στὰ ἔπη τοῦ Ὁμήρου.